Поліморфізм ізоферментів альфа-амілази озимої м’якої пшениці

  • О. М. Радченко
  • Н. В. Сандецька
  • М. О. Дикун
  • Л. В. Сірант

Анотація

Мета. Вивчення поліморфізму альфа-амілази у сортів озимої м’якої пшениці. Методи. Ізоферменти α-амілази виявляли за допомогою методу електрофоретичного розділення білків у поліакріламідному гелі. Визначали число падіння на приладі «Falling Number 1700». Результати. Досліджували сорти Інституту фізіології рослин і генетики НАН України, м. Київ, Селекційно-генетичного інституту НААН, м. Одеса та німецькі сорти. Виявлено поліморфізм альфа-амілази зерна пшениці за допомогою методу електрофоретичного розділення білків. Здійснено пошук асоціацій між варіантaми альфа-амілази і стійкістю до передзбирального проростання зерна сортів м’якої пшениці та визначено число падіння у досліджуваних зразків. Висновки. Оцінено частоту поширення варіантів за ізоферментами альфа-амілази у сортів м’якої пшениці. Показано, що генотипи, які містять варіант ізоферменту АbC, відрізняються більшою стійкістю до передзбирального проростання зерна. Серед досліджуваних сортів СГІ НААН та ІФРГ НАН України переважає варіант альфа-амілази AbC.

Ключові слова: альфа-амілаза, ізоферменти, м’яка пшениця, електрофорез, число падіння.

Посилання

Gale M.D., Law C.N., Chojecky A. Genetic control of α-amylase production in wheat. Theor. and Appl. Genet. 1983. Vol. 64, № 4. P. 309–316.

Illichevsky N.N. Kudryavtsev A.M., Upelnik V.P., Metakovsky E.V. Analysis of pedigree varieties of bread wheat based on the study of α-amylase polymorphism. Genetics. 1995. Vol. 31, No. 12. P. 1650–1654. [in Russian]

Ainsworth C., Doherty P., Erwards K. Alelic variation of α-amylase loci in hexaploid wheat. Theor. Appl. Genet. 1985. Vol. 70, № 4. P. 400–406.

Tkachuk R., Kruger J. Wheat alpha-amylases. II. Physical characterization. Cereal Chem. 1974. Vol. 51. P. 508–529.

Olered R.L. α-Amylase isozymes in cereal sand their influence on starch properties. Cereal Res. Commun. 1976. Vol. 4, No 2. P. 195–201.

Lunn G.D., Major B. J., Kettlewell P. Mechanisms leading to excess alpha-amylase activity in wheat (Triticum aestivum) grain in the U.K. Cereal Sci. 2001. Vol. 33. P. 313–329.

Nishikawa K., Furuta Y., Hina Y. Genetic studies of α-amylase izozymes in wheat. I. Genetic analysis in hexaploid wheat. Japan J. Genet. 1981. Vol. 56, No 4. P. 385–395.

Mrva K., Mares D. Regulation of high pI alpha-amylase synthesis in wheat aleurone by a gene(s) located on chromosome 6B. Euphytica. 1999. Vol. 109. P. 17–23.

Lunn G.D., Major B.J., Kettlewell P.S. Mechanisms leading to excess alpha-amylase activity in wheat (Triticum aestivum) grain in the U.K. J. Cereal Sci. 2001. Vol. 33. P. 313–329.

Mamytova N.S., Kuzovlev V.A., Khakimzhanov A.A. The contribution of different α-amylase isoenzymes of the commodity grain spring wheat in the formation of faling number values. Applied Biochemistry and Microbiology. 2014. Vol. 50, № 5. P. 531–537.

Silvanovich M.P., Hill R.D. Cereal. Chem. 1977. Vol. 54. P. 1270.

Darkanbaev T.B., Fursov O.V., Khaidarova Zh.S. Grain α-amylase isoenzymes of some cereals. Physiology and biochemistry of cultivated plants. 1980. Vol. 12, No. 3. P. 258–262. [in Russian]

State register of plant varieties suitable for dissemination in ukraine in 2018. Kyiv, 2018. URL: http://sops.gov.ua/reestratsiya-prav/reiestry/reiestr-sortiv-roslyn-ukrainy (Last accessed: 23.02.2018). [in Ukrainian]

Netsvetaev V.P, Bondarenko L.S., Motrin I.P. Polymorphism of alpha-amylase of soft wheat and the conjugacy of zymotypes of the enzyme with quantitative signs of plants. Cytology and genetics. 2015. Vol. 49, № 6. P. 21–29. [in Russian]

Davis B.J. Disc elecrtrophoresis.2.Method and application to human serum proteins Ann. N. J. Acad Sci. 1964. Vol. 121, No 2. P. 404–427.

Perten H. Application of the Falling Number method for evaluating alpha-amylase activity. Cereal chemistry. 1964. Vol. 41. P. 127–140.