Аналіз локусів Glu-1 у зразків малопоширених видів пшениці та їх гібридів

  • С. М. Січкар
  • Л. Г. Великожон
  • О. В. Дубровна
  • Б. В. Моргун

Анотація

Мета. Визначення алельного складу локусів Glu-1 у зразків малопоширених видів пшениці та їх гібридів із м’якою ярою пшеницею. Методи. ПЛР-аналіз. Результати. У наявних колекційних зразках малопоширених видів пшениці в основному виявлені алелі a/c локусу Glu-A1, тоді як алель b був виявлений лише у Tdicoccum, var. volgense (Полба кокчетавська). У локусі Glu-A1 у зразка (T. dicoccum × Dasypyrum villosum) виявлено додатковий амплікон довжиною 450 п. н., а у (Ae. ventricosa × T. dicoccum) – додатковий амплікон довжиною 700 п. н. у геномі В, які потребують подальших досліджень. Серед гексаплоїдних пшениць виділені генотипи, що розрізнялися за наявністю алелів a і d локусу Glu-D1. Підтверджена гібридність отриманих форм, про що свідчить ідентифікація обох батьківських компонентів у гібридів або алелів локусу Glu-D1 м’якої пшениці у гібридах із полбою. Висновки. Аналіз алельного складу локусів Glu1 у зразків малопоширених видів пшениці та їх гібридів із ярою м’якою пшеницею дозволив виділити генотипи та гібридні комбінації, які можуть бути перспективними для подальшої селекційної роботи.

Ключові слова: Triticum spelta L., T. dicoccum, гібриди, ПЛР-аналіз, локус Glu-1.

Посилання

Shelepov V.V., Gavrilyuk N.N., Vergunov V.A. Wheat: biology, morphology, breeding, seed production. Kiev: Logos, 2013. 498 p.

Campbell K.G. Spelt: agronomy, genetics, and breeding. Plant Breeding Rev. 1997. No. 15. P. 187–213.

Goncharov N.P., Kondratenko E.Ja. Wheat origin, domestication and evolution. Vavilov Journal of Genetics and Breeding. 2008. Vol. 12, No. 1-2. P. 159–179.

Chebotar S.V., Blagodarova E.M., Kurakina E.A. et al. Genetic polymorphism of loci determining bread making quality in ukrainian wheat varieties. Vavilov Journal of Genetics and Breeding. 2012. Vol. 16, No. 1. P. 87–98.

Payne P.I. Genetics of wheat storage proteins and the effect of allelic variation on bread-making quality. Annu Rev Plant Physiol Plant Mol Biol. 1987. No. 38. P. 141–153.

Simonov A.V., Pshenichnikova, T.A. Chromosomal localization of the speltoidy gene, introgressed into bread wheat from Aegilops speltoides Tausch., and its interaction with the Q gene of Triticum spelta L. Russ. J. Genet. 2012. Vol. 48, No. 11. P. 1120–1127.

Panchenko I.A., Ysova Z.V., Prutyla N.M. et al. Information value and inheritance of allelic variants of blocks of high molecular weight glutenins in the selection of winter wheat for grain quality. Plant breeding and seed production. 2007. Vol. 94. P. 115–128.

Rybalka A.I. The quality of wheat and its improvement. Kiev: Logos, 2011. 496 p.

Obreht D., Kobiljski B., Djan M., Vapa L. Identification of Glu-B1 alleles in bread wheat cultivars using PCR. Genetica. 2007. Vol. 39, No. 1. P. 23–28.

Liu S., Chao S., Anderson J. New DNA markers for high molecular weight glutenin subunits in wheat. Theor. Appl. Genet. 2008. Vol. 118. P. 177–183

Zhang Q., Dong Y.M., An X.L. et al. Characterization of HMW glutenin subunits in common wheat and related species by matrix-assisted laser desorption/ionization time-offlight mass spectrometry (MALDI-TOF-MS) J. Cereal Sci. 2008. Vol. 47. P. 252–261.